69 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την έναρξη του αντιαποικιακού εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών). Ήταν  1η Απριλίου 1955, όταν οι Βρετανοί κατακτητές της Κύπρου βρέθηκαν αντιμέτωποι με τις αντάρτικες ομάδες, που οργάνωσε ο Κύπριος συνταγματάρχης Γεώργιος Γρίβας, ο οποίος είχε φτάσει μυστικά στη Κύπρο.

Με αφορμή την 69^η επέτειο η Ελένη Χατζηγεωργίου, πρόεδρος του Συλλόγου Κυπρίων Ξάνθης, ήταν προσκεκλημένη στην ενημερωτική εκπομπή του Δημοτικού Ραδιοφώνου Ξάνθης, όπου γύρισε τις σελίδες του χρόνου και μίλησε για τον αγώνα της ΕΟΚΑ, που είχε στόχο την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Κύπρου και την ένωση με την Ελλάδα, αλλά και τους αγωνιστές της, που θυσιάστηκαν για αυτά τα ιδανικά.

Την νύχτα της 31^ης Μαρτίου προς την 1^η Απριλίου, καθώς δεν επιλέχθηκε τυχαία η ημερομηνία της έναρξης του αγώνα, όπως σημειώνει η κυρία Χατζηγεωργίου, προκειμένου να προκαλέσει σύγχυση στους Βρετανούς η είδηση των επιθέσεων, που πιθανόν να το εκλάμβαναν ως πρωταπριλιάτικο ψέμα, όλες οι πόλεις της Κύπρου ξύπνησαν από δυνατές εκρήξεις, μέλη της ΕΟΚΑ είχαν προκαλέσει δολιοφθορές σε στόχους βρετανικών συμφερόντων.

Πρώτος νεκρός του αγώνα ήταν ο μαθητής Μόδεστος Παντελής, ο οποίος σκοτώθηκε από ηλεκτροπληξία, ενώ προσπαθούσε να κόψει ηλεκτροφόρα σύρματα, ώστε να διακόψει τον φωτισμό σε βρετανική βάση και να γίνει η επίθεση και πρώτος καταζητούμενος ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο οποίος υπήρξε και ο υπαρχηγός της ΕΟΚΑ, αφού ήταν από τους λίγους αντάρτες με στρατιωτική εμπειρία, καθώς είχε υπηρετήσει ως έφεδρος ανθυπολοχαγός στην Ελλάδα.

Η Ελένη Χατζηγεωργίου μεταφέρει τα λόγια της πρώτης ιστορικής διακήρυξης, που κυκλοφόρησε την ίδια νύχτα της έναρξης του αγώνα και υπέγραφε ο Γεώργιος Γρίβας, ως Διγενής, στρατιωτικός αρχηγός της οργάνωσης, που είχε αποτελέσει το εγερτήριο σάλπισμα του αγώνα, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται: «Με την βοήθειαν του Θεού, με πίστιν εις τον τίμιον αγώνα μας, με την συμπαράστασιν ολοκλήρου του Ελληνισμού και με την βοήθειαν των Κυπρίων, ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΙΝΑΞΙΝ ΤΟΥ ΑΓΓΛΙΚΟΥ ΖΥΓΟΥ, με σύνθημα εκείνο, το οποίον μάς κατέλειπαν οι πρόγονοί μας ως ιεράν παρακαταθήκην ''Ή ΤΑΝ Ή ΕΠΙ ΤΑΣ''. Πολιτικός αρχηγός της ΕΟΚΑ ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ενώ υπαρχηγός, ήταν ο Γρηγόρης Αυξεντίου, έφεδρος αξιωματικός.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ πολύ γρήγορα αγκαλιάστηκε από όλο τον κυπριακό λαό, άντρες, γυναίκες και παιδιά, ο καθένας συμμετείχε με όποιον τρόπο μπορούσε, και δεν λύγισαν παρά τον πενιχρό οπλισμός τους και την απειρία τους στην πολεμική τέχνη. Ήταν τόσο μεγάλη η λαχτάρα και το πείσμα για λευτεριά, που τους όπλιζε με θάρρος και ορμή.

Στα τέσσερα χρόνια διάρκειας του αγώνα της ΕΟΚΑ γράφτηκαν σελίδες απίστευτου ηρωισμού, με τους Βρετανούς να οδηγούν στην αγχόνη και να εκτελούν νεαρά παιδιά, που συμμετείχαν στην ΕΟΚΑ, δείχνοντας απίστευτη αγριότητα κατά των Ελληνοκυπρίων.

Καραολής, Δημητρίου, Πατάτσος, Παναγίδης… Όλοι στάθηκαν μπροστά στην αγχόνη ψέλνοντας τον εθνικό ύμνο και φωνάζοντας «Ζήτω η Ελλάδα». Ο τελευταίος που απαγχονίστηκε ήταν ο 18χρονος μαθητής Ευαγόρας Παλληκαρίδης, στον οποίο η Βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ, αρνήθηκε να δώσει χάρη.

Παρά το αίμα που χύθηκε από τους αγωνιστές της οργάνωσης ο στόχος της «Ένωσης» δεν επιτεύχθηκε. Ο αγώνας της ΕΟΚΑ έληξε με τις «Συμφωνίες Λονδίνου – Ζυρίχης», στις 19 Φεβρουαρίου 1959, με τις οποίες η Κύπρος ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος.