Επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου
Από όσα αφηγήματα διάβασα του Κώστα Ακρίβου – όχι όλα - σχημάτισα την εντύπωση ότι τον θέλγει η εφηβική ηλικία. Και χωρίς το κείμενό του αναγκαστικά να εντάσσεται στα σχετικά με την ενηλικίωση, οι ήρωες και οι ηρωίδες του βρίσκονται σε κάποια φάση ενηλικίωσης. Το τελευταίο βιβλίο του είναι το μυθιστόρημα «Γάλα μαγνησίας», εκδόσεις Μεταίχμιο, σελ. 309. Γράφεται με μικρό μ το μαγνησίας, γιατί «το γάλα μαγνησίας είναι αντιόξινο για την εξουδετέρωση της γαστρικής έκκρισης. Προτιμάται σε άτομα με δυσκοιλιότητα. Ως υπακτικό για ήπιες καταστάσεις δυσκοιλιότητας».
Το ωραίο αυτό βιβλίο μου το χάρισε η φίλη Σούλα Πρωτόπαπα, την οποία ευχαριστώ θερμά για το δώρο της που με καταγοήτευσε. Της αφιερώνω τούτο το μικρό κείμενό μου.
Το βιβλίο αυτό έχει κάποια σχέση με την Ξάνθη, γιατί αναφέρεται ανάμεσα στα άλλα στον επίσκοπο Δημητριάδος, που στα χρόνια που διαδραματίζεται το μυθιστόρημα ήταν ο μακαρίτης Χριστόδουλος εκ Ξάνθης ορμώμενος. Η βασική υπόθεση του έργου έχει σχέση με τη ζωή στο εκκλησιαστικό οικοτροφείο αρρένων του Βόλου. Επίσης σε κάποια σελίδα ο συγγραφέας αναφέρεται και στον άλλο διάσημο ξανθιώτη, τον Μάνο Χατζιδάκι.
Ο Κώστας Ακρίβος μάς συστήνει το νέο του μυθιστόρημα και μοιράζεται μαζί μας το έναυσμα που τον οδήγησε στη συγγραφή του. «Το καλοκαίρι του 1975 στην παραλιακή τοποθεσία Πλάκες του Βόλου πνίγεται ένας μαθητής. Για τον πνιγμό υπαίτιοι θεωρούνται τέσσερις συμμαθητές του, που κολυμπούσαν στην ίδια μ’ αυτόν παραλία. Ποιοι, όμως, είναι αυτοί και ποια η σχέση τους με το θύμα; Είναι πράγματι ένοχοι ή φταίει η κακιά στιγμή, όπως ισχυρίζονται; Κανείς, ούτε το Λιμενικό ούτε η Χωροφυλακή, δεν μπορεί να βρει τι πραγματική συνέβη, άρα αδυνατούν να αποκαλύψουν την αλήθεια».
Ο ίδιος ο συγγραφέας σημειώνει για το βιβλίο του : «Το ζόρικο θέμα της ενηλικίωσης, ο ενδοσχολικός εκφοβισμός, το σύστημα της εκπαίδευσης, τι είναι και ποιος ασκεί την εξουσία, ο άλυτος γρίφος του νεανικού έρωτα και η φιλία είναι τα νήματα που φτιάχνουν το γαϊτανάκι στο Γάλα μαγνησίας. Πιο πολύ, όμως, και κατά βάση το μυθιστόρημα το απασχολεί η αγωνία της μνήμης. Έγιναν όλα έτσι όπως τα θυμόμαστε ή μήπως η μνήμη μας άλλα από αυτά τα εξωραΐζει και άλλα τα αλλοιώνει προς το χειρότερο;».
O Mάνος Κοντολέων, θα έλεγα εξειδικεύοντας, σημειώνει: «Η αναζήτηση της ατομικής ταυτότητας μέσα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, οι πολλαπλών εκφράσεων διαπροσωπικές σχέσεις, η αναγνώριση της σεξουαλικότητας, οι εφηβικές αντιδράσεις, η ελευθερία του ατόμου απέναντι στην καταπίεση του συστήματος. Και ασφαλώς μια ρέουσα γραφή που πατά πάνω σε νεανικούς τρόπους έκφρασης και σκέψης. Μαζί –τέλος- με τη χρήση τεχνικών όπου το απρόοπτο τέλος ενώ εξαρχής δηλώνεται, σταδιακά και σε επιλεγμένα σημεία της αφηγηματικής ροής αποκαλύπτεται. Και εδώ ακριβώς –στην πλήρη ανάπτυξη της ανατροπής – είναι που το μυθιστόρημα εγκαταλείπει τη διάθεσή του να ενταχθεί σε μια κατηγορία μυθιστορημάτων ενηλικίωσης και αποφασίζει πως θέλει να είναι -και γίνεται- μυθιστόρημα ενήλικης ενδοσκόπησης».
Ένας λόγος που εκτιμώ την όλη παρουσία του Κώστα Ακρίβου είναι ότι ζει στην επαρχία και γράφει για τη ζωή της. Περιγράφοντας όμως το τοπικό, αναδεικνύει το καθολικό και οικουμενικό της εποχής μας.
Συμφωνώ με τη διατύπωση της Ζωής Καραμήτρου: «Ο Ακρίβος μεταφέρει στο χαρτί ολόκληρη τη ζωή της επαρχίας στα τελειώματα της δικτατορίας και την αρχή της μεταπολίτευσης. Κινηματογραφικά, με μια φοβερή ακρίβεια και διεισδυτικότητα περιγράφει αυθεντικούς χαρακτήρες και απλώνει μπροστά μας όλο τον μικρόκοσμο του Βόλου, μέσα απ’ τα μάτια τεσσάρων παιδιών, που δίνουν με τη στάση τους νόημα στη φιλία, την αλληλεγγύη, το σεβασμό, τις αρχές που αταλάντευτα κουβαλούν απ’ τα σπίτια τους και ας μοιάζει η συμπεριφορά τους να τις καταπατά».
Πιστεύω ότι το «Γάλα μαγνησίας» του Κώστα Ακρίβου είναι ένα από τα αρτιότερα λογοτεχνήματα όχι μόνο του ίδιου αλλά και της περιόδου μας. Αξίζει να διαβαστεί από όλους / όλες.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιος είναι ο Κώστας Ακρίβος.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Διεύθυνση: Ρήγα Φεραίου 96, 383 33 Βόλος Email: kakriv@yahoo.gr
Επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου