Κείμενο: Κυριακή Οικονόμου
Μοντάζ-επιμέλεια: Σοφία Δαληκριάδου
‘Οι Ξανθιώτες ήταν πάντα …επιρρεπείς στην τέχνη και τον πολιτισμό. Ας το παραδεχθούμε γιατί μάλλον το συνηθίσαμε. Η Ξάνθη από την εποχή του καπνού μέχρι και σήμερα πρωτοπορεί σε θέματα τέχνης και πολιτισμού. Η παράδοση κρατά μέχρι και σήμερα. Εμπλουτίσθηκε με πολιτιστικούς θεσμούς όπως οι Γιορτές Παλιάς Πόλης, οι Θ.Λ.Ε, το φεστιβάλ ‘Πόλις Ονείρων ‘ με τα μουσικά σχολεία, το φεστιβάλ Μ.Χατζιδάκι, τους πολλούς συλλόγους. Σκεφθείτε, ενδεικτικά αναφέρω, ότι η ΦΕΞ είναι από τους πολυπληθέστερους συλλόγους στη Βόρεια Ελλάδα, το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης παράγει μοναδικό πολιτιστικό και όχι μόνο έργο, το παράρτημα του Λυκείου Ελληνίδων Ξάνθης είναι ένα από τα λίγα σε όλη τη χώρα που πρωτοπορεί με το έργο του.
Θα πάμε, λοιπόν, ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο σήμερα και θα το αντιληφθούμε ότι η παράδοση αυτή είναι γεγονός…’ μας λέει ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης και μας προϊδεάζει για τη σημερινή μας εξόρμηση στο… πολιτιστικό παρελθόν της πόλης.
‘Η Ξάνθη ήταν ίσως η μοναδική επαρχιακή πόλη που διέθετε θέατρο, το Απόλλων, την εποχή που θέατρα στην Ελλάδα υπήρχαν μόνο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Πέρασαν καταξιωμένοι καλλιτέχνες’ τονίζει και προσθέτει:’ Είχαν από παλιά μια έφεση στον πολιτισμό και τις τέχνες οι άνθρωποι της πόλης. Θα σας διηγηθώ την ιστορία μιας συμπολίτισσας , η οποία επίσης ήταν πρωτοπόρα στον συγκεκριμένο τομέα. Ας γνωρίσουμε την Ξανθιώτισσα Ανθή.
Δεκαετία του 1980 και η Ανθή παντρεύεται με έναν Γερμανό. Παίρνει το επίθετο του : Ανθή Γκέρμαν. Δυστυχώς λίγα χρόνια μετά, από ένα ατύχημα, μένει μόνη. Της μένει το επίθετο και ένα ανολοκλήρωτο όνειρο που είχε από μικρό κοριτσάκι. Μάθαινε αγγλικά τότε και απέναντι από το σπίτι της δασκάλας της, έβλεπε το αρχοντικό Καραδήμογλου. Την μάγεψε. Το χάζευε και ήθελε να το…κατακτήσει! Έτσι η μικρή Ανθή έκανε μαθήματα αγγλικών και… όνειρα μαζί
Έφτασε όμως κάποτε το πλήρωμα του χρόνου και, μετά από πολλές δυσκολίες, κατάφερε να εκπληρώσει το παιδικό της όνειρο. Απέκτησε το αρχοντικό και το 1985 το μετέτρεψε, καθώς και η ίδια ήταν εικαστικός, στο ‘Κέντρο Τέχνης’ της Ανθής Γκέρμαν.
Ακούστε τον Δ.Γκαγκαλίδη.
Στην επαρχιακή πόλη της Ξάνθης, εκείνης της εποχής, η Ανθή προχωρά σε μια υποδειγματική ανακαίνιση. Το ‘Κέντρο Τέχνης’ είναι μια πολυτελής γκαλερί. Το επισκέπτονται αξιόλογοι καλλιτέχνες και επιφανείς προσωπικότητες από όλη τη χώρα. Παρουσίαζε και δικές της εκθέσεις. Ήταν μοναδική και στις δημόσιες σχέσεις ! Κατάφερε να καταστήσει την Ξάνθη ένα σημείο αναφοράς για την τέχνη.
Ταξίδευε, αντλούσε νέες γνώσεις για τα εικαστικά, και παρουσίαζε εκθέσεις της στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η Ανθή ήταν μαθήτρια του Χρήστου Παυλίδη. Ο Χρήστος Παυλίδης ήρθε στην Ξάνθη για να υπηρετήσει ως καθηγητής στην Εκκλησιαστική Σχολή. Η Ανθή ήταν εκείνη που γνώρισε τον εικαστικό στον τότε Δήμαρχο Φίλιππο Αμοιρίδη. Έπεισε τον αείμνηστο Δήμαρχο να αγοράσει δυο πίνακες του και να αναπτυχθεί ανάμεσα στους δυο άνδρες μια φιλική σχέση που οδήγησε τελικά στην απόκτηση από πλευράς Δήμου αρκετών έργων του Χ.Παυλίδη, έργα που σήμερα ανήκουν στη συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης.
Τα χρόνια περνούν. Η Ανθή αποφασίζει να πουλήσει το αρχοντικό. Είχε αρκετές προτάσεις. Ενδιαφέρον είχε δείξει ο Πρόδρομος Εμφιετζόγλου της ‘ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ’. Όμως τελικά υπέκυψε στην δελεαστική πρόταση της Εθνικής Τράπεζας που αναζητούσε εκείνα τα χρόνια διατηρητέα κτίρια για να στεγάσει υποκαταστήματα.
Δεν έμεινε όμως το αρχοντικό στα ‘χέρια’ της Εθνικής Τράπεζας. Ξαναπουλήθηκε. Ίσως ακόμη κάποιοι μεγαλύτεροι σε ηλικία Ξανθιώτες να θυμούνται ότι για ένα διάστημα λειτούργησε ως πολυτελές εστιατόριο. Τελικά κατέληξε στα χέρια του ελληνικού δημοσίου και στο υπουργείο εξωτερικών και μέχρι σήμερα στεγάζει τις υπηρεσίες του υπουργείου στην Ξάνθη.
Η Ανθή εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη. Διατηρεί γκαλερί στην Κασσάνδρα Χαλκιδικής.
Την Ξάνθη όμως δεν την ξεχνά. Το αντίθετο. Παραμένει σημείο αναφοράς της. Έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να έρθει και να συμμετάσχει σε καλλιτεχνικές δράσεις.
Αξίζει λοιπόν να θυμόμαστε το παρελθόν, ώστε να προσδιορίζουμε το παρόν και το μέλλον μας’ κατέληξε ο ξεναγός μας, ολοκληρώνοντας τη σημερινή μας ξενάγηση στο πάλαι ποτέ ‘Κέντρο Τέχνης’ της Ανθής Γκέρμαν.
Κείμενο: Κυριακή Οικονόμου
Μοντάζ-επιμέλεια: Σοφία Δαληκριάδου