“Στους δρόμους του νερού της Ξάνθης”  μας ταξίδεψε ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης και οι Αλλιώτικες Προτάσεις από την  συχνότητα του Δημοτικού Ραδιοφώνου Ξάνθης προτρέποντας τους ακροατές για έναν διαφορετικό περίπατο, αφού η Ξάνθη είναι από τους λίγους τόπους που συνδυάζει το υδάτινο στοιχείο σε κάθε του μορφή, όπως θάλασσα, λίμνες, ποτάμια και καταρράκτες.

Η ακτογραμμή της είναι αξιόλογη ξεκινώντας από το Πόρτο-Λάγος και συνεχίζοντας προς Μάνδρα, Άβδηρα, Μυρωδάτο, Μάγγανα και καταλήγοντας στο Εράσμιο ο επισκέπτης ανακαλύπτει τις παραθαλάσσιες ομορφιές, ενώ  στα ποτάμια ξεχωρίζουν ο Νέστος, το φυσικό όριο μεταξύ των περιοχών Ξάνθης και Καβάλας και ο Κόσυνθος που διασχίζει την πόλη και μάλιστα είναι σημαντικό το γεγονός ότι η Ξάνθη στο Δίκτυο πόλεων με ποτάμια, ένα δίκτυο που παρουσιάζει αξιόλογο έργο.

Στην κατηγορία των λιμνών-λιμνοθαλασσών η Ξάνθη έχει την τύχη να ανήκει στο Εθνικό Πάρκο Λιμνών Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, αλλά και στους καταρράκτες συγκαταλέγεται ο καταρράκτης στον Λειβαδίτη, αλλά δεν είναι ο μόνος, αφού στην ορεινή περιοχή υπάρχουν και άλλοι μικρότεροι καταρράκτες που σχηματίζονται στο σύμπλεγμα της Χαϊντούς και της οροσειράς της Ροδόπης.

Ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης προτείνει για περιήγηση και γνωριμία την πλέον προσβάσιμη διαδρομή, που εντάσσει στους δρόμους του νερού και αυτή ξεκινά από το Λιμνίο, μία περιοχή των νερόμυλων, που λειτουργούσαν κάποτε “εκμεταλλευόμενοι” τα νερά του ποταμού Κόσυνθου και από εκεί στην περιοχή Νησάκι, στις παρυφές της Παλιάς Πόλης, όπου διατηρείται ως τις μέρες μας ένα νερόμυλος, ιδιοκτησίας της Ιεράς Μητρόπολης Ξάνθης, ο οποίος θα αξιοποιηθεί για να καταστεί ένας επισκέψιμος παραδοσιακός νερόμυλος.

Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι στην περιοχή αυτή λειτουργούσε κάποτε ένα ξακουστό ταβερνάκι το “Νησάκι” που χάριζε στιγμές δροσιάς τους καλοκαιρινούς μήνες και απίστευτης ομορφιάς αφού γύρω του υπήρχαν οι μυλαύλακες, τα αυλάκια που μετέφεραν το νερό από τον Κόσυνθο στους νερόμυλους.

Ακούστε το Δ.Γκαγκαλίδη.

Στο σημείο αυτό της Παλιάς Πόλης είναι η είσοδος για το Μονοπάτι της Ζωής, ένα από τα πλέον γνωστά και αξιόλογα αξιοθέατα, μήκους περίπου 200 μέτρων, το οποίο παλαιότερα ήταν ένας μυλαύλακας, και έγινε τελικά μονοπάτι όταν μία ομάδα Ξανθιωτών αποφάσισε να διαμορφώσει το χώρο, και ύστερα από πολύ κόπο και προσπάθεια και χωρίς καμία βοήθεια με πέτρες που μετέφεραν οι ίδιοι  από τον Κόσυνθο, μετέτρεψαν το ρυάκι σε μία όμορφη περιπατητική διαδρομή.

Ο λόγος για τον οποίο ονομάστηκε “Μονοπάτι της Ζωής” σύμφωνα με τον Δημήτρη Γκαγκαλίδη είναι είτε από την υπόθεση ότι το νερό χαρίζει πηγαία ζωή, είτε πήρε το όνομά του από μία κυρία Ζωή, που ήταν συγγενής του πρωτομάστορα της ομάδας των Ξανθιωτών του Μιχάλη Δερμετζόπουλου, ενώ τα υπόλοιπα μέλη ήταν ο Γιώργος Κωτούλας, ο Θανάσης Μουσόπουλος ο Αντώνης Μουσαδές, Μιχάλης Σπανίδης  και πολλοί άλλοι ακόμη, οι οποίοι είχαν συστήσει το Δίκτυο  Λόγου και Πράξης.

Η είσοδος του μονοπατιού κατασκευάστηκε με χρηματοδότηση του Συλλόγου Αποδήμων Ξανθιωτών και στα πρώτα σκαλιά ο επισκέπτης συναντά ένα μικρό θεατράκι, που φιλοξενούσε στο παρελθόν παραστάσεις και εκδηλώσεις, ενώ κάπου εκεί κοντά υπάρχει και η μορφή του Μάνου Χατζιδάκι και ο Ξάνθος και η Ξανθίππη, μία διασκευή της ιστορίας του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας, που έχει επιμεληθεί ο Θάνος Μαυρουδής.

Ο Ξάνθος και η Ξανθίππη, ήταν ένα ζευγάρι νέων που αγαπιόντουσαν και συναντιόντουσαν κρυφά σε εκείνο το σημείο, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα. Η Ξανθίππη ήταν από πλούσια οικογένεια, ενώ ο Ξάνθος όχι, με αποτέλεσμα οι γονείς να είναι αντίθετοι και να μην εγκρίνουν τη σχέση τους. Οι δύο νέοι προκειμένου να παντρευτούν χωρίς την συγκατάθεση των γονιών τους πήγαν στο μοναστήρι της Καλαμούς, αλλά εκεί οι μοναχοί αρνήθηκαν να τους παντρέψουν γιατί αναγνώρισαν την Ξανθίππη και έτσι το ζευγάρι αποφάσισε να βάλει τέλος στη ζωή του. Η κοπέλα έπεσε από έναν γκρεμό και οι κραυγές της οδήγησαν τον νέο να την πάρει στην αγκαλιά του, όπου ύστερα από λίγη ώρα ξεψύχησε. Μάλιστα ο θρύλος λέει ότι ακόμη και σήμερα η ψυχή της Ξανθίππης περιπλανιέται στην περιοχή, μία ιστορία που έχει αποτυπώσει σε μορφή ποιήματος ο Γιώργος Κωτούλας.

Συνεχίζοντας την διαδρομή στο Μονοπάτι της Ζωής στα πλαϊνά του μέρη υπάρχει ένας βοτανικός κήπος, με πληθώρα βοτάνων που έχουν και σχετικές πινακίδες με πληροφορίες και πλησιάζοντας στο τέλος ξεχωρίζει τα εκκλησάκι  του Αγίου Γεωργίου και των Ταξιαρχών, αφιερωμένο στους αγίους από τα ονόματα των πρωτεργατών της ομάδας των Ξανθιωτών, οι οποίοι έκτισαν αυτά τα εκκλησάκια αποκλειστικά με πέτρες από τον Κόσυνθο, ενώ στον χώρο υπάρχει κι ένας σκαπανέας και στο σημείο που σκάβει έχει φυτρώσει ένα πεύκο, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να δείξουν ότι και στα πιο άγονα μέρη μπορεί να υπάρξει ζωή. Επιπλέον στον αύλειο χώρο υπάρχουν τα πέτρινα και σιδερένια εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για τις κατασκευές καθώς και δύο μυλόπετρες από τους νερόμυλους της περιοχής, ενώ στο σύνολό του το μονοπάτι της ζωής αποτελεί στολίδι για την Ξάνθη, εύκολα προσβάσιμο αφού δεν είναι αναφορικό και από εκεί ο επισκέπτης μπορεί με προσοχή βέβαια να κατέβει και στον ποταμό Κόσυνθο, όπου σύμφωνα με την μυθολογία έπιναν το νερό τους τα ανθρωποφάγα άλογα του Διομήδη…